Podatki w gastronomii. Jak ugryźć VAT i podatek dochodowy

Podatki w gastronomii

Podatki gastronomii (zwłaszcza VAT) mogą zaskoczyć nawet doświadczonych restauratorów. Nic dziwnego gdy przepisów podatkowych jest multum a interpretacja niejednoznaczna.

Mamy w Polsce prawo które mówi, że nieznajomość prawa nie zwalnia Cię od jego przestrzegania. Przed otworzeniem knajpy warto więc poznać podatkowe niuanse, aby później nie być niemile zaskoczonym.

Przeczytaj też:

Jaką formę opodatkowania wybrać w gastronomii

Otwierając firmę musisz zdecydować się na formę opodatkowania, czyli wybrać sposób, w jaki będziesz rozliczać podatek dochodowy z fiskusem. Masz do wyboru:

  • zasady ogólne,
  • podatek liniowy,
  • ryczałt,
  • kartę podatkową.

Formę opodatkowania określa się na początku działalności, ale możesz ją zmienić z początkiem każdego roku.

Zasady ogólne

Jeśli nie oświadczysz na jakich zasadach chcesz rozliczać podatek dochodowy, z automatu zostaniesz przypisany do zasad ogólnych, czyli skali podatkowej. Skala podatkowa wynosi 12% lub 32% i jest uzależniona od wysokości dochodów.

Gdy osiągniesz dochód na poziomie 120.000 złotych rocznie i więcej, to zapłacisz 32% podatku od nadwyżki tej kwoty.  Jeśli Twój dochód będzie poniżej 120.000 złotych, to po odjęciu 5100 zł – kwoty wolnej od podatku, zapłacisz 12%. Kwotę podatku możesz obniżyć stosując odliczenia i ulgi zgodne z ustawą.

Na zasadach ogólnych płacisz podatek od faktycznie osiągniętego dochodu. Aby ustalić dochód musisz od przychodów działalności odjąć koszty jego uzyskania. Jeśli nie wykażesz dochodu, to nie płacisz podatku.

Jeśli wybierzesz tę formę opodatkowania, musisz raz w roku do 30 kwietnia złożyć w US deklarację podatkową za dany rok. Ponadto wybierasz jak często w ciągu roku chcesz opłacać zaliczkę – miesięcznie czy kwartalnie. Zaliczkę na podatek dochodowy trzeba zapłacić do 20 dnia miesiąca następującego po danym miesiącu. Czyli podatek za kwiecień wpłacasz na konto Urzędu Skarbowego do 20 maja.

Jeśli spodziewasz się dużych kosztów prowadzenia działalności, a ponadto nie osiągniesz więcej niż 120.000 zł dochodu, to warto wybrać zasady ogólne.

Podatek liniowy

Podatek liniowy wynosi 19% od dochodu. Na minus jest to, że nie możesz odliczać ulg z wyjątkiem ZUSu a także nie możesz rozliczyć się z małżonkiem. Zatem podatek liniowy jest korzystny, gdy nie rozliczasz się z żoną/mężem i nie masz dzieci, czyli nie obowiązują Cię ulgi ustawowe.

Tę formę opodatkowania wybierz w sytuacji, gdy planujesz osiągać wysokie dochody. Teoretycznie dla dochodów powyżej 120.000 złotych lepiej wybrać podatek liniowy 19%, gdyż na zasadach ogólnych zapłacisz 32%. Nie mniej jednak niektórzy sugerują zmianę na podatek liniowy dopiero po przekroczeniu dochodu w granicach 177.700 złotych (jeśli rozliczasz się z żoną/mężem).

Ryczałt

W przypadku ryczałtu podatek oblicza się nie od dochodu, lecz od przychodu. Nie uwzględniasz więc kosztów.

Stawka ryczałtu zależy od profilu działalności, jaką będziesz prowadził. W przypadku gastronomii stawka ryczałtu wynosi 3% i 8,5%:

  • stawka 3% dotyczy działalności gastronomicznej za wyjątkiem sprzedaży napojów o zawartości alkoholu pow. 1,5%.
  • stawka 8,5% to działalność gospodarcza ze sprzedażą napojów o zawartości alkoholu poniżej 1,5%.

Ryczałt jest więc korzystny w przypadku, gdy Twoje koszty i przychody nie są duże. Niektóre rodzaje działalności gastronomicznej operujące na wysokich marżach mogą z korzyścią zdecydować się na ryczałt.

Karta podatkowa

Kwota podatku przy tej formie opodatkowania jest stała i uzależniona od wielkości miasta a także liczby zatrudnionych pracowników.

W przypadku karty podatkowej nie musisz prowadzić ksiąg rachunkowych, składania zeznań i wpłacania zaliczek. Jesteś natomiast zobowiązany do trzymania kopii rachunków i faktur przez 5 lat. Stałą wartość podatku wpłaca się do 7 dnia miesiąca, za wyjątkiem grudnia – do 28 dnia tego miesiąca.

Opodatkowanie według karty podatkowej jest korzystne dla przedsiębiorców nie zatrudniających dużo pracowników i prowadzących firmę w małych miejscowościach.

Kartę podatkową możesz wybrać jeśli prowadzisz działalność wymienioną w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym – link. Jest tam również działalność gastronomiczna, o ile w ramach niej nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%.

Minusem jest to, że płacisz podatek nawet wówczas, gdy nie odnotowałeś przychodu.

Co się najbardziej opłaca?

Jeśli szukać najlepszej formy opodatkowania, to nie obejdzie się bez symulacji i obliczeń. W ramach swojego biznesplanu musisz stworzyć plan finansowy, gdzie zawrzesz planowane przychody, koszty i dochody. Dopiero, gdy będziesz miał określone te trzy wielkości zabierz się za wybór formy opodatkowania.

W przypadku małej gastronomii w 90% najkorzystniej będzie wybrać zasady ogólne. Dużo kupujesz (duże miesięczne koszty) i dużo sprzedajesz (duże miesięczne przychody), a tym samym Twój podatek będzie liczony od dochodu.

Jeśli planowane dochody będą przekraczać 86tys zł to zamiast zasad ogólnych korzystniej będzie wybrać podatek liniowy 19%.

Z kolei jeśli Twoja działalność gastronomiczna obędzie się bez handlowania alkoholem, a marże będą stosunkowo duże, to możesz wybrać ryczałt. Zapłacisz wówczas podatek od przychodów w wysokości 3% (lub z alkoholem 8,5%).

Co do karty podatkowej, to zależy ilu pracowników będziesz zatrudniał i w jak małym mieście będziesz działał. Aby móc skorzystać z karty podatkowej nie możesz sprzedawać alkoholu! Stawkę podatku ustala naczelnik właściwego Urzędu Skarbowego. Widełki podatku określone ustawą są następujące:

  • 0 zatrudnionych pracowników: 250zł – 348zł miesięcznie
  • 1 pracownik: 348zł – 481zł
  • 2 pracowników: 411zł – 543zł
  • 3 pracowników: 492zł – 616zł
  • 4 pracowników: 663zł – 809zł

Ugotuj swój biznes – Rachel Hofstetter

ugotuj swój biznes

„Szczegółowe i niezwykle proste kompendium wiedzy biznesowo – kulinarnej”
Zobacz w księgarni

Znajdziesz w tej książce prawdziwe historie ludzi, którzy otworzyli restaurację, a dziś są szczęśliwymi biznesmenami. Książka udziela odpowiedzi na każde pytanie, które zadajesz sobie podczas otwierania i prowadzenia knajpy.

Księgowość w gastronomii

Oprócz wyboru formy opodatkowania musisz zdecydować się na sposób prowadzenia księgowości. Masz do wyboru:

1. KPiR, czyli Księga Przychodów i Rozchodów

Nazywana też „uproszczoną księgowością”. Możesz ją wybrać jeśli zdecydujesz się na formę opodatkowania zasady ogólne lub podatek liniowy. Księga przychodów i rozchodów jest bardzo popularna w małej gastronomii. Jest też stosunkowo tania – jeśli chcesz zlecać prowadzenie księgowości firmie zewnętrznej.

2. Księga rachunkowa, tak zwana „pełna księgowość”

Trafisz do niej niejako z automatu, jeśli Twój limit w roku podatkowym przekroczy 1,2 mln euro przychodów. Musisz ją również prowadzić, jeśli Twoja firma to spółka kapitałowa lub spółka prawa handlowego. Pełna księgowość w gastronomii dotyczy dużych podmiotów i sieci restauracji. Jest też wielokrotnie droższa do prowadzenia od KPiR.

3. Brak obowiązku prowadzenia księgowości

Jeśli opłacasz podatek w formie ryczałtu, wówczas nie musisz prowadzić księgowości. Jedyne co musisz to zbierać kopie rachunków i faktur i trzymać je przez 5 lat oraz sporządzać ewidencję przychodów i wyposażenia.

Pozostaje Ci zdecydować, czy poprowadzisz księgowość samemu czy z pomocą zewnętrznej firmy. Ja jestem zwolennikiem oddelegowania księgowości specjalistom. Masz wówczas spokój i możesz zająć się rozwojem biznesu. Polecam poszukać taniej i pewnej księgowej na miejscu, w Twoim mieście. Tak jest najwygodniej.

Dodatkowo możesz wykupić abonament w inFakt i online wystawiać w prosty sposób faktury. Możesz też rozważyć księgowość internetową TAX Care. Oferty księgowości internetowej znajdziesz na podstronie narzędzia dla przedsiębiorcy.

Podatek od nieruchomości

Ten podatek będziesz opłacał jeśli jesteś właścicielem budynku lub gruntu, na którym prowadzona jest działalność gospodarcza. Wysokość podatku na dany rok określa rada miasta, aktualne stawki znajdziesz na stronie Twojego Urzędu Miasta. Jeśli nie jesteś właścicielem a jedynie wynajmujesz lokal, to będziesz płacił czynsz – podatek od nieruchomości zapłaci właściciel.

Kasa fiskalna w gastronomii

Czy opłaca się być vatowcem zakładając lokal gastronomiczny? Jeśli będziesz miał wysokie koszty, to bycie VATowcem opłaci Ci się najbardziej. Z kolei jeśli planujesz sprzedawać alkohol powyżej 1,5%, to musisz być VATowcem. Będąc VAT-owcem i świadcząc usługi gastronomiczne kasa fiskalna jest obowiązkiem. A co w przypadku, jeśli nie planujesz dużych kosztów i chcesz działać na bardzo wysokich marżach?

Do 2015 roku jeśli nie generowałeś rocznego obrotu na kwotę 20000 złotych, to nie musiałeś mieć kasy fiskalnej. Obecnie małe bary, lokale z przygotowywaną żywnością oraz budki typu fast-food muszą od pierwszego dnia działalności posiadać kasę fiskalną. Warto doprecyzować, że obowiązek dotyczy stacjonarnych placówek gastronomicznych prowadzących usługi związane z wyżywieniem.

Rzecz jasna, tak niejasne prawo prowadzi do nadużyć i kombinowania. A za przykład niech posłuży decyzja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, który określa jeden z wyjątków od reguły:

Dostawa gotowych posiłków i dań, sprzedawanych wewnątrz punktów sprzedaży może nie być działalnością gastronomiczną. Jeśli sprzedaż dotyczy gotowych posiłków i dań – kanapek z wkładem mięsnym – hamburgerów, cheesburgerów, tortilli i wrapów, gdzie nie ma możliwości zamówienia posiłku do stolika, informacje o produktach znajdują się na tablicy, a nie na karcie dań podawanej klientowi.

Działalność tego typu klasyfikowana jest jako sprzedaż podgrzanych produktów, gdyż dominującym elementem w opisanym przypadku jest dostawa towarów – gotowych do spożycia posiłków, natomiast elementy świadczenia usług poprzedzające dostawę (przygotowanie posiłków) mają charakter jedynie pobieżny.Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach 2.01.2015 r. (sygn.. akt IBPP2/443-978/14/ICz)

Czyli stworzono kolejne prawo, które zamiast określać jasno co i jak, daje szerokie pole do interpretacji przez urzędników. Na przykład jeśli będziesz prowadził działalność łączoną – katering i sprzedań dań gotowych, to kasę musisz mieć zainstalowaną z uwagi na katering. A jeśli już jest zainstalowana, to masz obowiązek kasować także sprzedaż dań gotowych, do których wg. orzeczenia kasa nie jest potrzebna. Sezonowość działalności także nie zwalnia Cię z zainstalowania kasy.

VAT na usługi gastronomiczne

Kolejnym wspaniałomyślnym prawem są stawki VAT w gastronomii. Podstawowa stawka wynosi 23%, ale w gastronomii na niektóre produkty stosuje się stawkę preferencyjną 5%, a na usługę gastronomiczną 8%.

Stawki vat w gastronomii

Stawka 5% VAT

Na poniżej wymienione produkty stawka VAT wynosi 5%, ale tylko wówczas gdy podajesz je gościowi nieotwarte i na wynos. Wszystkie poniższe produkty objęte 5% stawką VAT ale podane przez Ciebie na miejscu w postaci usługi gastronomicznej są opodatkowane 8% stawką VAT. Lista produktów objętych 5% VAT:

  • soki,
  • wyroby mleczarskie np. shake, lody, czekolada na gorąco,
  • chai latte (jest to napój herbatopodobny, przy czym nie posiadający w sobie herbaty ani kawy. Napoje które zawierają jakikolwiek procent kawy lub herbaty są objęte 23% stawką VAT),
  • dania, desery i zupy sprzedawane na wynos.

Stawka 8% VAT

Jeśli świadczysz dodatkowe usługi wspomagające sprzedaż (np. kelner, barman, barista, kucharz) to występuje usługa gastronomiczna. Na usługę gastronomiczną stawka VAT wynosi 8%. Są to usługi związane z wyżywieniem (PKWiU ex 56): wszelakie dania, zupy i desery.

Ponadto wszystkie produkty ze stawką 5% VAT podawane na miejscu musisz opodatkować 8% stawką VAT (deser lodowy, chai latte, shake, czekolada na gorąco, sok). Pełna lista produktów objętych stawką VAT 8% do przeczytania tutaj.

Stawka 23% VAT na napoje:

  • alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 1,2%,
  • alkoholowe będące mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%,
  • przy przygotowaniu których jest wykorzystywany napar z kawy lub herbaty, niezależnie od udziału procentowego tego naparu w przygotowywanym napoju (nawet na wynos!),
  • bezalkoholowe gazowane, wody mineralne, inne towary w stanie nieprzetworzonym.

Kwestia sporna powstaje, gdy sprzedasz gościowi posiłek i piwo. Normalnie powinno być tak (i było przez długi czas), że na posiłek stawka podatku wynosi 8%, a na piwo 23%. Jednak najwyraźniej brakowało pieniędzy w budżecie i ówczesny minister finansów zmienił sobie wykładnię prawa.

Według urzędników usługa gastronomiczna to świadczenie kompleksowe, więc dla całego zamówienia należy stosować jedną stawkę – tę wyższą, a jakże. No chyba, że napój będzie zamawiany osobno, a nie „w zestawie”.

Pewien przedsiębiorca prowadzący klub muzyczny poprosił o wyjaśnienia Ministra Finansów, a gdy uzyskał niezadowalającą odpowiedź, zaskarżył ją do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. WSA stwierdził, że:

Brak jest podstaw do zaaprobowania poglądu, według którego usługa restauracyjna mogłaby być powiązana z różnymi stawkami VAT. Usługa ta, co do zasady, podlega bowiem opodatkowaniu 8%, natomiast gdy obejmuje ona dostawę produktu lub napoju przedstawionego w pozycji 7 załącznika do rozporządzenia wykonawczego Ministra Finansów, w całości opodatkowana jest stawką podstawową.Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie

Zatem jeśli gość zamawia kilka produktów (np. posiłek i napój), które wymagają szeregu usług dodatkowych, to musisz to rozumieć jako kilka usług gastronomicznych i opodatkować różnie (8% i 23%). Nie jest zakazane wystawienie dwóch paragonów. Zakazane jest natomiast wyodrębnianie z kompleksowej usługi restauracyjnej usługi kelnerskiej i samego produktu, co jest określane jako „nienaturalne”.

Podatki w gastronomii – potrzebujesz pomocy?

Jeśli potrzebujesz indywidualnych konsultacji ze specjalistą od prawa podatkowego w gastronomii, to wyślij wiadomość przez formularz. Współpracujemy z fachowcem, który świadczy usługi prawnicze dla branży gastronomii.

Oceń artykuł
[Total: 3 Average: 5]

10 thoughts on “Podatki w gastronomii. Jak ugryźć VAT i podatek dochodowy

  1. a stawka na czekoladę na gorąco, którą kupuję jako proszek w stawce 23% i wsypuje do ekspresu gdzie jest zalewana gorącą wodą i sprzedawana na wynos – stawka 23 czy 8% ?

  2. Niestety w tym artykule jest dużo luk i przeinaczeń dot. podatków. :( Przy ryczałcie prowadzi się księgowość, bycie vatowcem nie oznacza obligatoryjnie kasy fiskalnej, liniówka opłaca się przy kwocie znacznie wyższej 86 tys. nawet bez ulg i wspólnego rozliczania i to tylko podstawowe…

  3. Cześć! Dobry wpis :) Niestety, aby prowadzić działalność gastronomiczną, należy dość dokładnie się z tym wszystkim zapoznać! Mało tego, należy zapoznać się z prawem, szczególnie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia! Polacy słyną z tego, iż są najlepszymi w wyszukiwaniu luk prawnych ;) Najważniejsze jest to, aby przed założeniem działalności gastronomicznej zrobić biznes plan no i oczywiście znać się na gastronomii. Jest taka zasada, że jak nie znasz się na gastronomii, to lepiej za to się nie zabierać :) Pozdrawiam.
    Patryk – blog o żywieniu zbiorowym konsumentów

  4. A jak się ma założenie spółki za granicą do profili prowadzenia firmy gastronomii? Masakra z tymi podatkami, jeszcze jak się prowadzi niepewny biznes…

  5. Świetny poradnik dzięki Luk. Jakby nie mogli zrobic jednej stawki podatku to uprzykrzają nam tylko życie…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *