Jakie podatki płacą firmy w Polsce? Wykaz 10 podatków i opłat

Otwierasz działalność gospodarczą i zastanawiasz się, jakie podatki płacą firmy w Polsce? Zobacz wykaz 10 podatków i opłat.

Taxation is theft (podatki to kradzież) – głosi wolnościowa dewiza, którą głoszą coraz liczniejsi w Polsce libertarianie i zwolennicy obiektywizmu. Grupą, która jest najbardziej świadoma płaconych podatków są przedsiębiorcy. Z tego powodu, że muszą je opłacać samodzielnie i widzą dokładnie, ile z zarobionych ciężką pracą pieniędzy muszą oddać na rzecz państwa lub samorządu.

Artykuł należało rozpocząć od definicji podatku, ponieważ znamy już przypadki, gdy rząd nakładał podatek broniąc się, że to nie podatek lecz opłata (np. solidarnościowa). Przedsiębiorców mało jednak obchodzi semantyka, gdy tak podatek jak i opłatę trzeba po prostu uiszczać.

1. PODATEK DOCHODOWY PIT/CIT

W ostatnich latach opodatkowanie niektórych rodzajów działalności podatkiem dochodowym spadło, a przynajmniej tak wygląda to na papierze, jeśli ogólne na stawki (ceteris paribus).

Podstawową formą opodatkowania jest skala podatkowa i w tym przypadku pierwsza stawka 19% spadła do 17%, a następnie w ramach Polskiego Ładu do 12%. Niestety Polski Ład zakłada również dokręcenie śruby ze składkami na ubezpieczenie zdrowotne, dlatego pojawiły się już opracowania jak ominąć Polski Ład.

Podstawową formą opodatkowania firmy jest podatek dochodowy, który odprowadzamy za dochód odnotowany w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. Dochód to przychody pomniejszone o koszty uzyskania przychodu. Osoby zakładające działalność gospodarczą mają możliwość wyboru formy opodatkowania.

W polskim prawie wyróżniamy 5 form opodatkowania podatkiem dochodowym

1. PIT – zasady ogólne (skala podatkowa) – dla jednoosobowych działalności gospodarczych i spółek cywilnych,
   
2. PIT – podatek liniowy – dla jednoosobowych działalności gospodarczych i spółek cywilnych,
3. CIT – dla spółek prawa handlowego, np. spółki z o.o.,
   
4. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – dla niektórych rodzajów działalności w ramach JDG,
5. karta podatkowa – dla niewielkiej liczby działalności, obecnie nie ma możliwości wybrania tej formy opodatkowania.
   

Pierwszą z nich jest skala podatkowa, czyli podatek dochodowy na zasadach ogólnych. Firmy płacą 12% w przypadku przychodów poniżej 120.000 złotych lub 32% w przypadku przychodów powyżej 120.000 złotych. Drugą formą jest podatek liniowy, który wynosi 19% niezależnie od kwoty przychodów.

Firmy mogą także wybrać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (stawka zależy od formy działalności). Do 2022 roku w Polsce istniała także Karta Podatkowa.

2. PODATEK VAT

Podatek VAT jest podatkiem od towarów i usług. Podstawową stawką VAT w Polsce jest 23%, ale w przypadku niektórych usług i towarów stawka ta może być inna.

Niektóre rodzaje działalności muszą być objęte VAT-em, ale większość firm nie ma obowiązku należeć do grona „vatowców”. Oficjalnie firma świadcząca daną usługę lub sprzedająca towar nie płaci VAT-u. Koszt ten ponosi odbiorca usługi lub kupiec towaru. Firma odpowiada jedynie za odprowadzenie podatku do urzędu.

Tyle tylko, że firmy również ponoszą koszty, związane np. z zakupem niezbędnego sprzętu i wówczas to one pokrywają koszt podatku VAT. Zanim zdecydujesz się na bycie vatowcem przeczytaj opracowanie czy opłaca się być vatowcem i sprawdź wszystkie „za” i „przeciw”.

Rejestracja do VAT może trwać kilkanaście – kilkadziesiąt dni, w zależności od Twojego podejścia i podejścia urzędników.

Po zostaniu vatowcem musisz zadbać o to, aby zostać wpisanym na Białą listę podatników VAT. Teoretycznie firmy powinny sprawdzać przed wystawieniem faktury, czy ich kontrahent znajduje się na takiej liście. Ma to zapobiec „karuzelom podatkowym”.

3. PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI 2023

Przedsiębiorca jest zobligowany także do odprowadzenia podatku od nieruchomości używanej do prowadzenia działalności gospodarczej. Może to być magazyn, biuro, powierzchnia handlowa, ale również mieszkanie i dom, jeśli siedziba firmy znajduje się właśnie pod adresem zamieszkania.

W 2023 roku, maksymalna stawka podatku od nieruchomości związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 28,78 zł/m2.

W przypadku budynków mieszkalnych istnieje możliwość wydzielenia określonej powierzchni na rzecz prowadzenia działalności gospodarczej. Będzie to np. gabinet, pracownia lub warsztat. Podatek należy odprowadzić także za grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Maksymalna stawka w tym przypadku wynosi 1,16 zł za metr kwadratowy gruntu.

Jeśli chodzi o budynki zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym, maksymalny podatek wynosi 13,47 zł za m2.

Warto nadmienić, że stawki podatków od nieruchomości określa Rada Gminy, a minimalnej stawki nie ma. Dzięki temu na terenie kraju są miejscowości, gdzie podatek od nieruchomości jest na niskim poziomie.

4. PODATEK OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH 2023

Podatkiem od środków transportowych objęte są:

• samochody ciężarowe (dopuszczalna masa całkowita powyżej 3,5 tony),
• ciągniki siodłowe i balastowe z naczepą (dopuszczalna masa całkowita powyżej 3,5 tony dla zespołu pojazdów),
• naczepy i przyczepy (dopuszczalna masa całkowita powyżej 7 ton),
• autobusy.

Podatek ten należy zapłacić od wszystkich powyższych pojazdów, które są eksploatowane w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. Stawka podatku od środków transportowych jest ustalana przez radę gminy na kolejny rok, ale nie może być wyższa od przyjętych limitów. Dla pojazdu ciężarowego o masie 3,5 – 5,5 tony maksymalny podatek wynosi 1020,16 zł.

W Polsce istnieją nie tylko maksymalne, ale również minimalne stawki podatku od środków transportowych. Firmy leasingowe bardzo często przenoszą swoje siedziby do miast, które korzystają z takiego rozwiązania. Wodzisław Śląski jest jednym z miast, które posiada najniższe podatki od środków transportowych w Polsce.

5. PODATEK AKCYZOWY

Niektóre firmy są zobligowane do płacenia podatku akcyzowego. Jest to podatek od towarów i usług objętych akcyzą. Tego typu podatek zapłacą chociażby producenci wyrobów akcyzowych, np. alkoholu lub tytoniu, a także firmy prowadzące sprzedaż wyrobów akcyzowych.

Stawki w przypadku podatku akcyzowego są zmienne w zależności od towaru, a także formy prowadzenia działalności. Muszą jednak spełniać odgórne dyrektywy Unii Europejskiej. Dla przykładu, podatek akcyzowy od piwa wynosi 12,04 zł od każdego hektolitra za każdy stopień Plato gotowego wyrobu.

6. PCC – PODATEK OD CZYNNOŚCI CYWILNO-PRAWNYCH

Firmy są zobowiązane do odprowadzania PCC, czyli podatku od czynności cywilno-prawnych. Jest to podatek ponoszony za zawarcie umowy pożyczki lub kupna-sprzedaży.

Podatek pokrywa osoba/firma, która kupuje przedmiot umowy. Stawka podatku PCC zależy od tego, co jest przedmiotem zakupu. Przykładowo, dla nieruchomości i rzeczy ruchomych jest to 3%, dla umowy spółki 1%.

Umowy podlegające podatkowi PCC to chociażby:

• umowa sprzedaży,
• umowa zamiany rzeczy,
• pożyczka dla firmy,
• darowizna,
• spadek,
• umowa spółki.

7. SKŁADKI NA ZUS

Według oficjalnej doktryny składki na ZUS są składkami, a nie podatkami. Natomiast w praktyce składki zusowskie są podatkiem nałożonym na pracę niezależnie jaką, pod warunkiem ze jest wykonywana na terenie Polski. Składek zusowskich nie da się wypłacić, są przeznaczane na wypłaty obecnym emerytom.

Składki ZUS dla przedsiębiorców są bezpośrednio uzależnione od wysokości minimalnego wynagrodzenia. Pensja minimalna co roku jest podwyższana przez rząd, stąd składki na ZUS również rosną. Płacący nie otrzymują więcej lub lepszego rodzaju usług, np. w ramach NFZ.

Aktualną wysokość składek zusowskich wraz z możliwością jej zmniejszenia znajdziesz w artykule Składki ZUS dla przedsiębiorców.

Składki na ZUS dotykają przede wszystkim młodych i małych firm, dlatego rząd próbuje naprawić system, wprowadzając coraz to nowe ulgi w opłacaniu ZUS-u:

• Mały ZUS Plus – składki proporcjonalne do przychodów dla przedsiębiorców osiągających przychód niższy od 120 tys. zł,
• Preferencyjny ZUS – między 7 a 30 miesiącem prowadzenia działalności,
• Ulga na start – zerowy ZUS przez pierwsze pół roku prowadzenia firmy.

Składki ZUS można też uniknąć, zobacz jak: https://www.niepoddawajsie.pl/jak-nie-placic-zus

8. OPŁATA ŚRODOWISKOWA

Przedsiębiorstwa, które w ramach prowadzenia działalności gospodarczej wprowadzają gazy lub pyły do powietrza, są objęte opłatą za korzystanie ze środowiska. Innymi słowy, wystarczy, że budynek należący do firmy jest ogrzewany przez system emisyjny, który produkuje gazy wyprowadzane do atmosfery, aby zachodził obowiązek zapłacenia tej opłaty.

Dotyczy to także warsztatów i zakładów, w których wykonuje się procesy technologiczne, takie jak:

• malowanie,
• lakierowanie,
• spawanie,
• wędzenie.

Opłatę środowiskową pokrywa się także z tytułu składowania odpadów. W roku 2023, maksymalne stawki opłaty za korzystanie ze środowiska wynoszą: 447,75 zł za kilogram gazów lub pyłów wyprowadzonych do powietrza oraz 328,02 zł za tonę odpadów umieszczonych na składowisku.

9. OPŁATA REKLAMOWA

Jeśli na terenie nieruchomości należącej do firmy znajduje się tablica lub urządzenie reklamowe, wówczas firma będzie zobowiązana także do zapłacenia tzw. opłaty reklamowej.

Taka opłata składa się z części zmiennej oraz z części stałej. W 2023 roku, maksymalna stawka dla części stałej wynosi 3,13 zł dziennie (część stała) za każdy metr kwadratowy powierzchni reklamowej, natomiast w przypadku części zmiennej jest to 0,28 zł za m2.

Stawkę opłaty reklamowej ustala za każdy rok rada gminy. Warto wiedzieć, że gmina nie ma obowiązku uchwalania tej opłaty.

10. INNE PODATKI

Powyższy wykaz, jakie podatki i opłaty płacą firmy w Polsce, to tylko część. Podatków i opłat jest więcej, zwłaszcza takich, które dotyczą pojedynczych branż.

Wśród takich podatków znajdują się:

• opłata śmieciowa – o wiele wyższa dla przedsiębiorców niż dla osób fizycznych,
• podatek leśny,
• opłata targowa – płacona przez handlowców na wyznaczonych przez radę gminy terenach,
• podatek rolny – opłacany m.in. przez prowadzących działalność rolniczną,
• opłata za zatrzymywanie się na przystanku – płacona przez przedsiębiorców zajmujących się przewozem osób,
• opłata za zajęcie pasa drogowego – uiszczana np. przez drobnych handlarzy ulicznych lub prowadzących food-trucki,
• koncesje TAXI,
• abonament RTV – opłata pobierana np. za posiadanie radia w salonie fryzjerskim,
• opłaty na ZAiKS, STOART, SPAW – opłaty pobierane od przedsiębiorców, którzy np. emitują publicznie muzykę z radia. Możesz ich uniknąć: LINK
• opłata eksploatacyjna – od przedsiębiorstw górniczych,
• opłata za zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych – płacona przez właścicieli restauracji, barów,
• i wiele innych.

PODSUMOWANIE

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością odprowadzania stosownych podatków oraz opłat. Lwią część kosztów przedsiębiorca ponosi w ramach podatku dochodowego, który można płacić w kilku formach. Do tego dochodzi podatek VAT i podatek od nieruchomości, wykorzystywanej do prowadzenia działalności. A to wciąż tylko część niezbędnych kosztów.

Wszystkie podatki pomogą rozliczyć biura rachunkowe. Przed wyborem sprawdź nasz ranking księgowości online, gdzie znajdziesz aktualne i najlepsze zestawienie polecanych internetowych biur księgowych.