Pakiet osłonowy dla firm (tarcza antykryzysowa) w związku z koronawirusem

Co zawiera pakiet osłonowy dla firm (tarcza antykryzysowa) w związku z koronawirusem? Na jakie ulgi w ZUS i podatkach mogą liczyć przedsiębiorcy? Zobacz listę ulg.

Światowa gospodarka zwalnia. Pracownicy przechodzą na pracę zdalną, klienci zostają w domu, a firmy liczą straty. Wobec pandemii koronawirusa, firmy nie są w stanie funkcjonować z nałożonymi przez rząd kosztami pracy i opodatkowaniem. Jak poinformowało Ministerstwo Rozwoju, rząd planuje przygotować pakiet osłonowy dla firm w związku z koronawirusem. W pakiecie ma się znaleźć szereg ulg i zwolnień na czas pandemii.

Premier zobowiązał mnie do przygotowania – wspólnie z MF, ZUS, KAS, UOKiK, BGK, PFR i ARP – pakietu rozwiązań osłonowych dla przedsiębiorców. W efekcie intensywnych spotkań i rozmów w ostatnich dniach stworzyliśmy katalog działań, które mogą wesprzeć nasze firmy w obecnej sytuacji – mówi minister rozwoju Jadwiga Emilewicz

Pakiet osłonowy dla firm – co zawiera?

Dziś już wiemy, co dokładnie zawiera rządowy pakiet osłonowy dla firm (tarcza antykryzysowa). Specustawa wprowadzona przez rząd opiera się na 5 filarach, jednak brzmią nieco inaczej niż we wcześniejszych zapowiedziach. Są to:

• I filar – Ochrona i wsparcie rynku pracy, czyli pakiet osłonowy dla pracowników,
• II filar – pomoc dla przedsiębiorców,
• III filar – ochrona zdrowia,
• IV filar – wzmocnienie systemu finansowego
• V filar – inwestycje publiczne.

Jakie benefity wprowadza tarcza antykryzysowa?

212 miliardów złotych przeznaczy rząd na 5 filarach tarczy antykryzysowej. Specjalny plan pomocowy dla przedsiębiorców oraz pracowników firm przedstawili premier Mateusz Morawiecki wraz z prezydentem Andrzejem Dudą.

I FILAR – Ochrona i wsparcie rynku pracy, czyli pakiet osłonowy dla pracowników

Wartość pierwszego filaru to 30 mld zł, w tym 23,8 mld zł wydatki i 6,2 mld zł środki płynnościowe. Pakiet osłonowy dla firm w związku z koronawirusem w kategorii ochrona i wsparcie rynku pracy zawiera:

• dofinansowanie elastycznego zatrudnienia,
• przesunięcie płatności z media,
• finansowanie postojowego dla umów cywilnoprawnych i samozatrudnionych,
• dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla osób,
• które opiekują się dzieckiem do 12 roku życia na okres 14 dni,
• wakacje kredytowe,
• wakacje od obowiązków administracyjnych,
• ochrona konsumentów i pożyczkobiorców,
• wydłużenie elastycznego czasu pracy,
• dodatkowe wsparcie osób niepełnosprawnych.

Co z wypłatami dla pracowników w okresie koronawirusa?

Dla przedsiębiorców, którzy spełnią kryteria, zostanie zaproponowana możliwość pokrywania przez państwo 40 proc. wysokości wynagrodzenia do wynagrodzenia średniego. Drugie 40 proc. pokrywać ma pracodawca.

Państwo będzie wypłacać do 80 procent minimalnego wynagrodzenia

Dla osób na działalności gospodarczej oraz pracujących na podstawie umowy zlecenia, o dzieło będzie możliwość uzyskania od państwa wypłaty środków do 80 proc. minimalnego wynagrodzenia. Ponadto, jeżeli szkoły i żłobki będą dłużej zamknięte, to zasiłek opiekuńczy dla rodziców do lat 8 będzie nadal wypłacany.

Pomysł budzi kontrowersje. Najmniejsze firmy zatrudniają pracowników na pensję minimalną. Wobec czego będą zmuszone pokrywać wynagrodzenie pracownika do wysokości 40%. Pytanie, z czego?

Monitoring cen w sklepach

Ponadto rząd chce walczyć z wysokimi cenami w sklepach, uznając to „żerowaniem na obecnej pandemii”. UOKiK i inne urzędy regulujące ceny będą czuwały właściwie nad rynkiem od strony cen. W ramach tarczy antykryzysowej powstają więc specjalne zespoły do monitorowania cen.

Zasiłki chorobowe i opiekuńcze

Państwo przygotowuje zasiłki chorobowe i opiekuńcze dla przedsiębiorców dotkniętych koronawirusem. Gdy koronawirus dotknie kogoś, kto prowadzi firmę, będzie mógł liczyć na wsparcie socjalne.

A. Zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy będzie przysługiwał przedsiębiorcy, który posiada ubezpieczenie chorobowe. Jeśli w związku z koronawirusem nie będzie mógł wykonywać działalności gospodarczej, otrzyma z ZUS zasiłek chorobowy na ogólnych zasadach. O zasiłek chorobowy będzie mógł ubiegać się wówczas, gdy otrzyma:

• zwolnienie lekarskie,
• decyzję Sanepidu o kwarantannie lub izolacji.

B. Zasiłek opiekuńczy

Wsparcie dostanie także ten przedsiębiorca, który sprawuje opiekę nad osobą chorą na koronawirusa. Będzie to zasiłek opiekuńczy przyznawany dla przedsiębiorcy, który sprawuje opiekę nad:

• chorym dzieckiem lub innym członkiem rodziny (zwolnienie lekarskie),
• dzieckiem objętym izolacją lub kwarantanną (decyzja sanepidu),
• dzieckiem do lat 8 w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły (oświadczenie ubezpieczonego).

W przypadku braku przychodów spowodowanych koronawirusem wydaje się to co najmniej dziwnym pomysłem i może doprowadzić do masowego zawieszania lub zamykania działalności. W najgorszym położeniu mogą znaleźć się branże, gdzie wymagane jest uzyskanie licencji, koncesji lub odbioru Sanepidu na ponowne otwarcie działalności.

II FILAR – Pomoc dla przedsiębiorców

Wartość drugiego filaru to 73,2 mld zł, w tym 4,9 mld zł wydatki i 68,3 mld zł środki płynnościowe. W skład II filaru wchodzą:

• finansowanie instytucji rozwoju Grupy PFR – gwarancje, kredyty, kapitał, ubezpieczenia i dopłaty,
• finansowanie leasingu dla firm transportowych,
• pożyczka 5.000 zł dla mikrofirm,
• odroczenie lub rozłożenie składek ZUS bez opłat;
• brak kar za opóźnienia w przetargach publicznych,
• automatyczne przedłużenie bankowych kredytów obrotowych,
• rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku,
• polityka drugiej szansy.

ZUS-owski pakiet osłonowy

Najbardziej oczekiwany przez firmy borykające się z dużymi opłatami na ZUS. Nie każdy wie, że większość jednoosobowych działalności w Polsce płaci ZUS ryczałtowo. Patologia tego systemu wychodzi właśnie teraz, gdy sklep nie ma przychodów, a 1500 zł na ZUS trzeba zapłacić.

ZUS-owski pakiet osłonowy dla firm ma za zadanie poprawić sytuację przedsiębiorców. Póki co wiadomo, że wejdą w życie ulgi i udogodnienia w płatnościach mają dotyczyć składek na ZUS. Oznacza to odroczenie płatności składek na 3 miesiące.

Jest to o tyle istotne, że składki ZUS dla przedsiębiorców od stycznia wzrosły do stawki najwyższej w historii. Przedsiębiorcy narzekali na ZUS, gdy nie było koronawirusa. Obecnie, z powodu pandemii i braku klientów, małe firmy handlowe i usługowe będą z tego powodu cierpiały finansowo.

Obecne ulgi w spłacie i umorzenia ZUS

Warto wiedzieć, że już teraz obowiązują możliwości umorzenia ZUS-u za pracowników. Jeśli w związku z koronawirusem masz w swojej firmie:

• opóźniennia lub brak możliwości realizacji dostaw,
• zatory płatnicze,
• absencję pracowników,

możesz liczyć na odroczenie terminu płatności składek ZUS, układ ratalny a nawet umorzenie należności. Warunkiem jest udokumentowanie, że powyższe przypadki są związane ze wzrostem zachorowalności lub czynnościami mającymi na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa obywateli.

Odroczenia w płatnościach

Kolejna kategoria pakietu osłonowego dla firm w związku z koronawirusem dotyczyć odroczeń w płatnościach podatku VAT. Przypomnijmy, że w tym roku wchodzą w życie kolejne rejestry i utrudnienia dla firm. W związku z koronawirusem rząd postanowił wydłużyć terminy zapisów i ułatwić rozliczenia. Ministerstwo Rozwoju wymienia następujące formy pomocy osłonowej:

• ułatwianie rozliczenia VAT – przesunięcie wejścia w życie z 01.04. 2020 na 01.07.2020 r. nowego JPK (Jednolity Plik Kontrolny),
• ułatwienia w split payment,
• przesunięcie z 01.04 na 01.07.2020 r. terminu obowiązku wpisywania się firm do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (ustawa o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy),
• wcześniejsze zwroty VAT,
• ułatwienia w zakresie zawieszenia działalności gospodarczej,
• zaliczenie do kosztów podatkowych wydatków związanych z anulowaniem wycieczek i wyjazdów,
• zniesienie opłaty prolongacyjnej,
• zmiana schematu pomocy publicznej, rozszerzenie dla MŚP i dużych firm.

Obecne ulgi i umorzenia w zapłacie podatków

Warto wiedzieć, że już teraz obowiązują instrumenty, z których może skorzystać firma dotknięta przez koronawirusa. Jak informuje Ministerstwo Rozwoju, w przypadku negatywnych skutków finansowych dla firm, które wynikają z epidemii koronawirusa, przedsiębiorcy mogą starać się o ulgi i umorzenia.

Polityka kredytowa

W obecnym filarze są informacje o systemie pożyczek i kredytów, głównie dla firm transportowych. Chodzi o pomoc państwa w zakresie brania kredytów na działalność firmy. Ministerstwo podało kilka możliwych scenariuszów:

• odliczenie „wstecz” straty od dochodu (tj. straty z 2020 od 2019) – stratę poniesioną z działalności gospodarczej w danym roku możemy odjąć od dochodu osiągniętego w ciągu następnych pięciu lat,
• wsparcie gwarancyjne oraz dopłaty do kredytów – działania BGK, czyli Banku Gospodarstwa Krajowego,
• udzielanie pomocy w ramach pomocy de minimis – obecnie kwota udzielanych przez BGK gwarancji de minimis nie może stanowić więcej niż 60% kwoty kredytu i przekroczyć kwoty 3,5 mln zł (jednostkowa gwarancja) – postulat zwiększenia gwarancji do 80% kwoty kredytu,
• dopłaty do oprocentowania kredytów  – poprzez rozszerzenie zakresu funduszu klęskowego o epidemię.

Temat został także załatwiony w inny sposób. Rada Polityki Pieniężnej we wtorek pierwszy raz od 5 lat obniżyła stropy procentowe. W sposób bezpośredni decyzja RPP przekłada się na obniżenie oprocentowania kredytów złotowych i depozytów. To oznacza spadek przeciętnej raty kredytu o kilkadziesiąt złotych miesięcznie.

Ponadto NBP zapowiedział sprzedaż papierów wartościowych i jednoczesne zobowiązanie się do ich odkupienia w konkretnym czasie w przyszłości. Aby uzyskać dodatkowy bufor środków dla banków bank centralny zaproponował Radzie Polityki Pieniężnej „istotne obniżenie stopy rezerwy obowiązkowej oraz podniesienie oprocentowania rezerwy”. Może to oznaczać zwiększenie inflacji, co w połączeniu z kontrolą cen w sklepach da mieszankę wybuchową dla gospodarki.

Jeśli Twoja firma straciła płynność przez koronawirusa, możesz starać się o przyznanie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. Urzędy skarbowe będą brać pod uwagę koronawirusa przy rozpatrywaniu wniosków dotyczących przyznania ulg (odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty, umorzenia zaległości podatkowych itp).

Ministerstwo zapewnia, że wnioski o ulgi lub umorzenie zobowiązań podatkowych (art. 67a i dalsze Ordynacji Podatkowej) składane przez przedsiębiorców dotkniętych przez korownawirusa będą rozpatrywane w pierwszej kolejności.

III FILAR – Ochrona zdrowia

Wartość trzeciego filaru to 7,5 mld zł. III filar tarczy antykryzysowej zawiera:

• finansowanie działań związanych z walką z SARS-CoV-2,
• rozwój infolinii pacjenta,
• dofinansowanie infrastruktury służby zdrowia,
• dodatkowe finansowanie cyfryzacji systemu opieki zdrowotnej.

Tutaj pieniądze mają pójść na potrzebny sprzęt, aparaturę, modernizację bazy szpitalnej oraz środki ochrony zdrowia. Rozwijany będzie również program Domów Opieki Medycznej dla osób starszych.

IV FILAR – Wzmocnienie systemu finansowego

Rząd planuje poprawić płynność finansową przedsiębiorców, jako jeden z punktów pakietu osłonowego dla firm. Wartość tego filatu ro 70,3 mld złotych. W skład pakietu wchodzą:

• środki płynnościowe,
• pakiet regulacyjny KNF i MF,
• pakiet płynnościowy NBP.

Chodzi o to, aby zapewnić pieniądze w bankomatach. Pakiet ten ma na zadanie zapewnienia bezpieczeństwa depozytów lokat płatności, wpłat, wypłat płatności, funkcjonowania systemu finansowego.

V FILAR – INWESTYCJE PUBLICZNE

Pakiet osłonowy dla firm w V filarze jest warty 30 mld zł. Piąty pakiet przewiduje:

• utworzenie Funduszu Inwestycji Publicznych,
• wsparcie infrastruktury,
• modernizację szkół i szpitali,
• transformację energetyczną,
• cyfryzację,
• biotechnologię i farmację,
• inne działania antykryzysowe.

– Chcemy zastosować klasyczny impuls inwestycyjny po stronie państwa, to ponad 30 mld ze strony państwa w funduszu na cele inwestycyjne w infrastrukturę – zapowiadał premier. Pieniądze mają płynąć wiec na wzmocnienie wydatków na drogi, cyfryzację i ochronę środowiska. Środki mają być niezależne od funduszy UE.

Tarcza antykryzysowa – kto będzie mógł skorzystać z pakietu osłonowego?

Jaka firma i który przedsiębiorca będzie mógł dostać wsparcie pakietu osłonowego? W przypadku ZUS-u, zapewne każdy kto opłaca składki na ubezpieczenie społeczne. Choć czekamy jeszcze na szczegóły, być może będą jakieś wyjątki i doprecyzowania.

Jeśli chodzi o zaliczenie do kosztów podatkowych wydatków związanych z anulowaniem wycieczek, to wsparcie ma mieć ograniczenia. Ma dotyczyć zamkniętego katalogu branż dotkniętych skutkami kryzysu. Na pierwszą myśl przychodzi turystyka, choć przecież są też i inne branże, który miały wykupione bilety na targi, spotkania i sympozja.

Tarcza antykryzysowa dla przedsiębiorców w filarze pracowników dotyczy tylko tych firm, które są w kryzysie. Co oznacza sformułowanie „firma w kryzysie”? Rząd postuluje skrócenie – z 6 do 3 miesięcy – okresu kryzysu, który uprawnia do objęcia wsparciem. Kryzys firmy – spadek obrotów gospodarczych, sprzedaży towarów lub usług o 15%. W związku z koronawirusem, większość firm straci dużo więcej niż 15%. Czy jednak kryzys potrwa to dłużej niż miesiąc, dwa? Oby nie!

W przypadku zasiłków chorobowych i opiekuńczych wymagania zostały już omówione. Ten pakiet osłonowy będzie dotyczył tylko tych przedsiębiorców, którzy są objęci ubezpieczeniem chorobowym lub opiekują się bliskimi chorującymi na koronowirusa.

Pakiet osłonowy dla przedsiębiorców – od kiedy?

Rozbudowane prawo i powiązane ze sobą ustawy i przepisy nie ułatwiają zadania. Projekt pakietu osłonowego dla przedsiębiorców wymaga czasu, ponieważ trzeba zmienić kilkanaście aktów prawnych. Nowelizacji wymagają:

• ustawy dotyczące VAT,
• ustawa o udzieleniu pomocy publicznej, w tym pomocy de minimis,
• przepisy o wsparciu Banu Gospodarstwa Krajowego,
• ustawy związane z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych,
• przepisy dotyczące kodeksu pracy i wiele innych.

Projekt pakietu osłonowego dla przedsiębiorców został przedstawiony 18 marca, ale data wejścia w życie jest nieznana. Należy go jeszcze uchwalić i tutaj wymagana jest zgoda partii rządzącej jak i opozycyjnej. Zdarzały się przecież w przeszłości sytuacje, gdy projekt sejmu był odrzucany przez Senat, a to znacznie wydłuża czas wejścia w życie przepisów. Oby koronawirus zmobilizował rząd i opozycję do konstruktywnej współpracy.

Pakiet osłonowy dla firm – czego oczekują przedsiębiorcy?

Jakiś czas temu rząd uruchomił aplikację „Głos podatnika”. Przedsiębiorcy i pracownicy mogą napisać tam swoje pomysły na poprawę sytuacji w związku z koronawirusem. Wśród najczęściej pojawiających się opinii są:

• zwolnienie z podatku dochodowego pracy zdalnej – po to, aby zachęcić pracodawców do promowania tej firmy pracy
• zmniejszenie czasu pracy oraz wynagrodzeń zamiast zwolnień z pracy,
• zniesienie sankcji za niewywiązywanie się z terminów – obowiązki przedsiębiorców wobec państwa są skrajnie duże, a przy brakach kadrowych niemożliwe do spełnienia,
• wynagrodzenie dla personelu medycznego zwolnione z podatku dochodowego,
• możliwość odliczenia od podatku wydatków poniesionych na walkę z koronawirusem,
• przedłużenie terminu na składanie deklaracji podatkowych,
• zamknięcie urzędów skarbowych,
• zakupy dla dziadków bez VAT – zwrot VATu na kasie dostawałby wnuk po okazaniu dowodu osobowego dziadka. PESEL dziadka byłby wpisywany na paragonie/fakturze.

O ile zwrot VAT za zakupy dla dziadków to postulat niemożliwy do realizacji w zaproponowanej formie, o tyle pozostałe – jak najbardziej. Ministerstwo Finansów analizuje pomysły i według oceny urzędników będą proponowane zmiany do pakietu osłonowego dla przedsiębiorców i pracowników. Własne pomysły możecie zgłaszać za pośrednictwem strony: https://www.podatki.gov.pl/glos-podatnika/

Pomoc samorządów dla firm

W związku koronawirusem, pomoc dla firm organizują także samorządy. Wśród najczęściej spotykanych pomysłów mamy:

• zawieszenie pobierania czynszów z lokali komunalnych, wynajmowanych firmom które nie mogą wykonywać działalności,
• usunięcie opłaty targowej na terenie miast,
• zapowiedzi umorzenia podatków od nieruchomości.

Podsumowanie i ocena – tarcza antykryzysowa

Prowadzenie firmy w Polsce nie należy do najlżejszych. Gdy dodać do tego koronawirusa, to mamy dramat. Dlatego rząd przygotował pakiet osłonowy dla firm, który ma pomóc w walce z koronawirusem. Nie mogę oprzeć się wrażeniu, że większość z tych obciążeń i wymagań z którymi rząd teraz walczy, nigdy nie powinno zostać wprowadzonych. Ocena pakietu osłonowego dla firm nie może być jednoznaczna. Dobrze, że rząd coś robi i próbuje załagodzić sytuację. Zobaczymy, co z tego wyniknie.

Artykuł będzie na bieżąco uaktualniany o najnowsze informacje pomocne dla przedsiębiorców.

Recesja gospodarki to straty jednych i zyski drugich. W powyższym artykule znajdziesz wykres WIG20. To tylko pierwszy z brzegu przykład, ponieważ traci na wartości praktycznie wszystko poza żywnością, papierem toaletowym i mydłami. Jest to więc okazja, aby zastanowić się nad wydaniem części oszczędności. Części, ponieważ banki mogą wpaść na pomysł ograniczania wypłat z bankomatów i przelewów, dlatego gotówka jest równie ważna.